Budynki jednorodzinne z poddaszem użytkowym to bardzo często realizowana forma budynków mieszkalnych jednorodzinnych w Polsce. Takie rozwiązanie ma wiele zalet, a jedną z głównych jest to, że, to najbardziej optymalna forma budynku w naszych warunkach atmosferycznych. Tradycyjny dach o konstrukcji drewnianej z dowolnym pokryciem dachowym najlepiej zabezpiecza budynek przed warunkami atmosferycznymi, a przy okazji w jego przestrzeni zorganizowana jest powierzchnia użytkowa – w formie poddasza użytkowego. O walorach użytkowych poddasza decyduje przede wszystkim kształt dachu oraz jego wysokość w stanie wykończonym wewnątrz poddasza. Wysokość dachu powiązana jest z wysokością ścian kolankowych i szczytowych. Dobrze jest, jeśli wysokość ścian kolankowych umożliwia zagospodarowanie przestrzeni poddasza w ich pobliżu. Dobrze jest też, jeśli geometria ścian szczytowych umożliwia zamontować okna lub nawet drzwi balkonowe (nawet, jeśli zamiast balkonu będą pofrenetry, czyli balustrady zamontowane od zewnątrz). Oprócz cech geometrycznych ważne jest właściwe ocieplenie połaci dachowych i ścian, by zimą poddasze się nie wychładzało, a latem, by nie było na nim za gorąco.
W kontekście ścian przy tego typu budynkach ważne jest właściwe skonstruowanie ścian poddasza. Ściany kolankowe, jak i ściany szczytowe podlegają trochę innym oddziaływaniom niż ściany konstrukcyjne regularnych kondygnacji. Ściany kolankowe przejmują obciążenia z dachu, które działa na nie w pionie i w poziomie. To właśnie ze względu na reakcje poziome należy ściany kolankowe odpowiednio wzmacniać. Najczęściej wykonuje się to za pomocą trzpieni i wieńca pod murłatę. Jeśli natomiast chodzi o ściany szczytowe, to zwłaszcza w fazie budowy, kiedy jeszcze nie ma pokrycia dachowego, działają na nie duże obciążenia wiatrem. Wówczas na ściany szczytowe działa parcie i ssanie wiatru na obu ich stronach. Dlatego należy je również wzmacniać elementami żelbetowymi wylewanymi na budowie w postaci trzpieni, wieńców obwodowych lub belek żelbetowych, które pełnią funkcję nadproży. Wszystkie te elementy wzmacniające powinny być ujęte w projekcie, by nie było wątpliwości, jak je należy wykonać.
Tomasz Rybarczyk
mgr inż. architekt, mgr inż. budownictwa
